صنايعدستي به مجموعهاي از هنر- صنعتها اطلاق ميشود كه بهطور عمده با استفاده از مواد اوليهي بومي و انجام قسمتي از مراحل اساسي توليد به كمك دست و ابزار دستي ساخته ميشود كه در هر واحد آن ذوق هنري و خلاقيت فكري صنعتگر سازنده بهنحوي تجلي يافته و همين عامل وجه تمايز اصلي اينگونه محصولات از مصنوعات مشابه ماشيني و كارخانهيي است.
ويژگيها با توجه به تعريف فوق و ساير تعاريفي كه براي صنايعدستي ارائه شده، ميتوان ويژگيهاي زير را براي محصولات دست ساخته قائل شد:
۱- انجام قسمتي از مراحل اساسي توليد توسط دست، ابزار و وسايل دستي. براي توليد هريك از فرآوردههاي دستي مراحل متعددي طي ميشود ولي انجام كليهي اين مراحل به وسيلهي دست و ابزار و وسايل دستي الزامي نبوده و چنانچه تنها قسمتي از مراحل اساسي توليد به اين طريق انجام شود، محصول توليد شده با توجه به مواردي كه در تعريف ذكر شد، صنايعدستي محسوب ميشود.
۲-حضور مؤثر و خلاق انسان در توليد و شكل بخشيدن به محصولات ساخته شده و امكان ايجاد تنوع و پياده كردن طرحهاي مختلف در مرحلهي ساخت اينگونه فرآوردهها.
۳-تأمين قسمت عمدهي مواد اوليهي مصرفي از منابع داخلي.
۴-داشتن بار فرهنگي (استفاده از طرحهاي اصيل، بومي و سنتي).
۵ - عدم همانندي و تشابه فرآوردههاي توليدي با يكديگر.
۶-عدم نياز به سرمايهگذاري زياد در مقايسه با ساير رشتههاي صنعتي.
۷ - دارا بودن ارزش افزودهي زياد در مقايسه با صنايع ديگر.
۸ - قابليت ايجاد و توسعه در مناطق مختلف (شهر، روستا و حتي در جوامع عشايري).
۹- قابليت انتقال تجربيات و رموز و فنون توليدي به صورت سينه به سينه و يا طبق روش استاد و شاگردي.
رشته صنایع دستی در دانشکده هنر و معماری رشته صنایع دستی از سال ۱۳۷۳ با پذيرش تعداد ۹ دانشجو در مقطع كارشناسي در دانشکده هنر و معماری، دانشگاه سیستان و بلوچستان شروع به فعاليت نمود. هدف از ایجاد رشته صنایع دستی، تربیت نیروهای متخصص در حوزه هنرهای بومی و صنایع دستی میباشد که این مهم ارتباط نزدیکی با حوزه کارآفرینی خواهد داشت. برخی از فارغ التحصیلان این رشته به دلیل برخورداری از دانش کافی و توانمندیها و قابلیتهای فراوان به عنوان عضو هیأت علمی در سایر دانشگاههای ایران به تدریس اشتغال دارند، تعداد كثيري از فارغ التحصيلان اين رشته نیز كارگاههاي فعال خود را در سطح كشور اداره مي نمايند. در این گروه در حال حاضر تعداد ۹۱ دانشجو درحال تحصیل می باشند و تا کنون بیش از ۳۵۰ نفر از این گروه با موفقیت فارغ التحصیل شده اند.
مدير گروه: ابوالقاسم نعمت شهر بابکی
اعضا هیأت علمی:
راهله عرفان منش، لهيا حسيني كرماني، محمدحسن پور ، حبیب الله کاظم نژاد، فاطمه شیرازی
تعداد دانشجويان مشغول به تحصیل:۱۱۷ نفر
تعداد فارغ التحصیلان: ۳۲۳ نفر
تعداد واحدهای درسی برنامه دوره کارشناسی رشته صنایع دستی ۱۳۹ واحد درسی به شرح جدول زیر میباشد:
- دروس عمومی: ۲۴ واحد
- دروس پایه: ۳۱ واحد
- دروس اصلی: ۲۵ واحد
- دروس تخصصی: ۵۰ واحد
- دروس اختیاری: ۹ واحد
امکانات كارگاهی
- کارگاه طراحی سنتی
- کارگاه رنگرزی
- کارگاه آبگینه
- کارگاه سفال و کاشی
- کارگاه مینیاتور و تذهیب
- کارگاه نساجی و بافت
- کارگاه نجاری و صنایع چوب
- کارگاه صنایع فلز و قلمزنی
- کارگاه عکاسی
- کارگاه مرمت و نگهداری آثارهنری
- کارگاه حجم سازي
- كارگاه طراحي سنتی