معرفی
یکی از دغدغه های اساسی مدیران حوزه منابع انسانی، بحث کارکنان سازمان می باشد که عدم انتخاب صحیح آنها، آسیب های زیادی را به بار خواهد آورد که آثار آن نه تنها متوجه تحمیل هزینه های مالی و آموزشی برای سیستم بوده، بلکه به خود داوطلب و سازمان نیز باز خواهد گشت، لذا یک برنامه ی جذب و استخدامی خوب کمک می کند تا افرادی واجد شرایط و متناسب با شغل، با سجایای اخلاقی و شایسته جذب سازمان شده تا از این طریق به افزایش بهره وری و سلامت اداری سازمان کمک شایانی کرده باشند.
پس از انقلاب اسلامی، یکی از نهادهایی که بخشی از فرآیند جذب نیروهای متعهد و متخصص در وزارتخانه ها و سازمان های دولتی را برعهده گرفته است، هسته های گزینش می باشند. همانطور که ارزیابی هایی براساس توانمندی های علمی تخصصی و عمومی و همچنین سلامت جسمانی و روان شناختی افراد صورت می گیرد، ارزیابی هایی نیز بر مبنای معیارهای ارزشی فرهنگی نیز صورت می گیرد. طبیعی است هر حکومت و نظامی در پذیرش کارکنان بر مبنای فرهنگ، ساختار اقتصادی، معیارهای ارزشی و نیاز خود، به تدوین اصل و ملاک هایی اقدام می کنند تا با جذب شایسته ترین افراد در دستیابی به اهداف خود، مؤثر و کاراتر باشند، لذا ملاک ها و معیارهای گزینش نیروی انسانی در هر جامعه و سازمانی اهمیت بسیار دارد، پایبندی افراد به اصول و آرمان های آن کشور و سازمان مربوطه می باشد.
به صورت خلاصه وار نهاد گزینش کشور از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، در قالب هسته ها و هیأتهای گزینش فعالیت خود را آغاز نمودند. به طور طبیعی یکی از مهمترین چالشهایی که گزینش در ابتدای شکل گیری، با آن مواجه بود، امکان ورود افرادی با هویتهای سیاسی و ایدئولوژیک متعارض با ارزشهای انقلاب اسلامی به دستگاههای اجرایی و نهادهای حساس کشور به شمار میرفت. چرا که در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی، گروهها و دسته های متعددی از قبیل گروههای سلطنت طلب و بازمانده از رژیم گذشته و یا افرادی وابسته به گروهها و احزاب وابسته به ایدئولوژیهای لیبرالیستی یا مارکسیستی و یا التقاطی قصد نفوذ به دستگاههای اجرایی کشور جهت ضربه زدن به انقلاب نوپای اسلامی را داشتند. از این روی سیستم گزینش کشور با وجود کمبود امکانات و نیرو، خط مشی و سیاستی کاملاً سختگیرانه ای را پیش گرفت و در بعضی از دستگاههای اجرایی کشور، گزینش صحیحی انجام نمیشد. تا اینکه با نظر حضرت امام (ره) گزینش، تولدی دیگر یافت و وارد مرحله جدیدی شد و در تاریخ 1361/10/15 بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، طی فرمانی به ستاد پیگیری تخلفات قضائی و اداری، تمام هیأت‌هایی را که به نام گزینش در سراسر کشور تشکیل شده بودند، منحل نمودند. پس از این دستور و اصلاح ضعفهای موجود و با تصویب قانون گزینش، گزینش به شکل جدید شکل گرفت و تا به امروز مورد اجرا می باشد.
ارکان گزینش
- رئیس جمهور
- هیأت عالی گزینش کشور
- هیأت های مرکزی
- هسته های گزینش
فرایند گزینش
فرایند گزینش یا به عبارتی کار هسته گزینش با معرفی نیرو (داوطلب استخدام) از طرف کارگزینی و یا واحد های اداری مشابه و تشکیل پرونده گزینشی شروع می شود .
منظور از تشکیل پرونده گزینشی تکمیل فرم مشخصات فردی و ارائه مدارک لازم می باشد .
در مرحله گزینش آنچه مورد بررسی قرار میگیرد صلاحیت اعتقادی ، اخلاقی و سیاسی افراد مشمول قانون گزینش قبل از ورود تا زمان قطعیت استخدام است که با بررسی سوابق و پیشینه آنان در محل های سکونت ، تحصیل و کار آنان و همچنین استعلام از مراجع ذیصلاح قانونی و مصاحبه حضوری صورت می گیرد در این بررسی هسته های گزینش بنا بر وظیفه قانونی خود سعی میکنند افراد دارای صلاحیت را شناسایی و بعنوان افراد واجد شرایط به دستگاه اداری اعلام کنند (احراز شرایط استخدام).
صدور رای در هسته های گزینش بصورت شورایی صورت میگیرد به این ترتیب که اعضای شورای بدوی نظردهی نظر خود را در مورد پرونده مورد بررسی اعلام کرده و نتیجه نهایی پرونده برآیند این نظرات خواهد بود و در صورتی که فرد به نظر بدوی هسته گزینش اعتراض کند پرونده به شورای تجدید نظر ارجاع میشود که پس از بررسی مجدد و یا اقدامات تکمیلی نظر خود را اعلام می کنند .