کشور ايران معروف به کشور چهار فصل با تنوع جغرافيائي و اقليمي بسيار گسترده، گستره وسيعي از گونه هاي گياهي وحشي بومي را در خود جاي داده است که تعداد زيادي از اين گونه هاي گياهي توليد کننده متابوليت هاي ثانويه بسيار مهمي با مصارف مختلف داروئي، صنعتي و کشاورزي مي باشند. حال آنکه با توجه به ذخيره سرشار طبيعي متابوليت هاي ثانويه در ايران و پيشرفت هاي قابل ملاحظه فنون توليد درون شیشهای متابوليت هاي ثانويه و تکنيک هاي مهندسي متابوليت گياهي در دنيا، مي توان گامهاي بسيار بزرگي در اين زمينه برداشت.
استان سيستان و بلوچستان در جنوب شرقی ايران و حدفاصل '۳, o۲۵ تا '۲۷, o۳۱ عرض شمالی و '۵۰, o۵۸ تا '۲۱, o۶۳ ، طول شرقی واقع شده است و وسعتی معادل ۱۸۱۴۷۱ کيلومتر مربع دارد. حداقل متوسط بارندگی سالانه آن ۴/۵۲ ميليمتر در زابل و حداکثر آن ۳۰۰ ميليمتر در اطراف قله تفتان می باشد. شرايط آب و هوائی و ژئومورفولوژيکی اين استان سبب سازگاری و وجود گونه های مربوط به رويشگاههای خاص اين ناحيه شده است. در اين رويشگاهها حدود ۱۲۰۰ گونه گياهی متعلق به ۳۵ جنس و ۸۳ تيره وجود دارد که برخی از آنها آندميک ايران و يا بطور خاص آندميک منطقه سيستان و بلوچستان می باشند که به علت شرايط اقليمی خاص منطقه حاوی منابع ژنتيکی ارزشمندی می باشد كه قدر مسلم در خصوص محصولات بومی منجمله گياهان داروئی مختص به خود نه تنها در سطح ملی، بلکه در سطح بين المللی نيز جايگاه عمده ای را می تواند به خود اختصاص دهد. اين مركز پژوهشي مترتب با نگرشها و بكارگيري راهکارهاي علمي جديد و متدهاي کارآمد در خصوص افزايش ميزان بهره وري و ارتقاء صنعت گياهان دارائي و زينتي منطقه ميباشد.
مرکزپژوهشي گیاهان دارويی و زينتي دانشگاه سيستان و بلوچستان موافقت اصولی را مهر ماه ۱۳۸۹ از شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اخذ و فعالیت رسمی خود را از همان سال شروع نمود.
امکانات مرکز:
- موزه گیاهان دارویی با بیش از 200 نمونه گیاه دارویی
- باغ بوتانیک در مساحتی به وسعت سه هکتار با بیش از 100 گونه گیاه دارویی و زینتی و دو هکتار مزرعه جهت انجام طرح های تحقیقاتی اعضای هیات علمی و پایان نامه های دانشجویی
- گلخانه تکثیر و ازدیاد گیاهان دارویی و زینتی به مساحت بیش از 10000 متر مربع
- آزمایشگاه های به مساحت 4000 متر مربع شامل:
الف- آزمایشگاه کشت بافت گیاهی
ب- آزمایشگاه ژنتیک
ج- آزمایشگاه آنالیز و فرآوری گیاهان دارویی
گروه های پژوهشی مرکز:
- گروه پژوهشی گیاهان دارویی
- گروه پژوهشی گیاهان زراعی
- گروه پژوهش گیاهان زینتی
آدرس:
زاهدان - دانشگاه سیستان و بلوچستان - مرکز پژوهشي گیاهان دارويی و زينتي (جنب مجتمع گلخانه های دانشگاه)
پست الکترونیکی:m.valizadeh@anrs.usb.ac.ir